Chiếc nhẫn vàng và bài học về giá trị

Cách đây rất lâu, tại đất nước Ai Cập xinh đẹp có một vị thiền sư nổi tiếng tài giỏi tên là Zun-Nun. Nghe tiếng tăm của thầy Zun-Nun, một chàng trai trẻ tìm đến bên dòng sông Nile hiền hòa -nơi thầy đang sống- để diện kiến, chàng hỏi:
– Thưa thầy, con biết người đời rất kính trọng thầy, với địa vị như thế tại sao thầy không ăn mặc vì sống cuộc đời xa hoa hơn? Con nghĩ như vậy sẽ càng khiến mọi người nể trọng thầy hơn nữa.

Vị thiền sư mỉm cười, tháo từ tay mình chiếc nhẫn cũ kỹ, đưa cho chàng thanh niên và nói:
– Này con trai, ta sẽ cho con câu trả lời. Nhưng trước hết, ta cần con làm giúp một việc, hãy mang chiếc nhẫn này ra chợ bán nó với giá một thỏi vàng. Bán được rồi quay về đây, ta sẽ trả lời câu hỏi đó của con.

Người thanh niên nhìn chiếc nhẫn, lòng đầy thất vọng. Làm sao anh có thể bán chiếc nhẫn cũ kỹ và xấu xí đó với giá một thỏi vàng?

Nhìn vẻ mặt nghi ngại của anh, Zun-Nun mỉm cười nói:
– Hãy cứ đi đi, con trai, ai biết được chuyện gì sẽ xảy ra!

Chàng thanh niên đi ra chợ và rao bán chiếc nhẫn cho bất kỳ thương nhân nào anh gặp. Nhưng đúng như anh dự đoán, tất cả họ đều lắc đầu, thậm chí còn cười nhạo trước cái giá một thỏi vàng anh đưa ra.

Với bộ dạng tiu nghỉu, chàng trai quay trở về căn nhà nhỏ bé đơn sơ của thầy Zun-Nun.
– Thưa thầy, con đã hỏi khắp nơi nhưng không ai chịu mua chiếc nhẫn của thầy với giá đó cả.

Vẫn giữ nụ cười bình thản trên nét mặt, vị thiền sư nhẹ nhàng bảo anh:
– Con hãy đi tới cửa hàng vàng bạc cuối con đường này, đưa chiếc nhẫn của ta cho ông chủ tiệm, đừng nói con muốn bán nó giá một thỏi vàng mà hãy để ông ta ra giá.

Người thanh niên làm theo lời chỉ dẫn. Chỉ một lát sau, anh quay về với nét mặt đầy phấn chấn, chạy đến bên thầy Zun-Nun, anh háo hức:
– Thầy ơi! Tất cả thương nhân trong chợ đều là những người mù, họ không biết giá trị thật sự của chiếc nhẫn. Người chủ tiệm vàng đã đề nghị trả cho con một ngàn thỏi vàng để được làm chủ nó, gấp đến một ngàn lần cái giá con rao bán ngoài chợ.

Thầy Zun-Nun chỉ mỉm cười:
– Đó chính là câu trả lời của ta cho câu hỏi của con, giá trị con người không phải nằm ở cách họ ăn mặc như thế nào, cũng không ở chỗ ngôi nhà họ sống sang trọng ra sao, mà chính là bản chất con người họ. Con không thể nào phán đoán giá trị một ai đó chỉ qua cái nhìn đầu tiên. Đôi lúc, tưởng như con tìm được vàng, song hóa ra đó chỉ là đồng thau. Ngược lại, có khi con nghĩ nó là đồng thau thì đó lại là người bạn vàng mà con hằng tìm kiếm.